Ιστορική, κοινωνική, ιατρική και ηθική θεώρηση του θανάτου
Στις 28-29 Νοεμβρίου 2019 θα διεξαχθεί στο Αμφιθέατρο του Γ.Ν.Α."Ελπίς" μία διημερίδα αφιερωμένη στις πολλαπλές εκφάνσεις του θανάτου. Στόχος της διημερίδας είναι να προσεγγίσει το θάνατο όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένα: ο θάνατος ως ιατρικό γεγονός, ως αναπαράσταση, ο θάνατος στην ιστορία, τη θρησκεία και την τέχνη, ο θάνατος ως συμβάν, πώς σχετιζόμαστε με αυτόν και πώς τον νοηματοδοτούμε - ως θεράποντες και ως θεραπευόμενοι. Οι παρουσιάσεις θα κινηθούν σε δύο κεντρικούς άξονες: Ο θάνατος ως φαινόμενο του κύκλου της ζωής (Πέμπτη 28 Νοέμβρη) και Ο θάνατος στην ιατρική πράξη (Παρασκευή 29 Νοέμβρη). Το Συνειδέναι έχει την τιμή να συμμετέχει στο πρώτο μέρος της εξαιρετικής αυτής κίνησης με μία παρουσίαση με τίτλο "Παλεύοντας στο όριο ζωής και θανάτου: ποιος σου μαθαίνει το πώς;".
ΠΕΜΠΤΗ 28/11/2019
09:30-10:00 Προσέλευση-Εγγραφές
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΩΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Προεδρείο: Α. Γιαλούρης – Σ. Καρβέλας – Χ. Κοντογιάννη
10:00 Χαιρετισμοί
Πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής: Αθανάσιος Γιαλούρης
Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου: Δημήτριος Νταβίλης
Διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας: Αθανάσιος Τρίκας
Κήρυξη έναρξης από το Διοικητή του Νοσοκομείου κ. Χρήστο Βαράκη
10:15-11:00 Ο θάνατος στη Δύση
Αλεξάνδρα Λάμπρου (Ιατρός Παθολόγος, τ. Διευθύντρια Ε.Σ.Υ. )
11:00-11:45 Ο θάνατος κατά την άποψη της Ορθόδοξης Θεολογίας
Ξενοφών Παπαχαραλάμπους (Ομότιμος Καθηγητής Δογματικής και Χριστιανικής Ηθικής Πανεπιστημίου Αθηνών)
11:45-12:30 Ο θάνατος στη Λογοτεχνία
Αθανάσιος Γιαλούρης (Συντονιστής Διευθυντής Παθολογικού Τμήματος Γ.Ν.Α. «Η Ελπίς»)
12:30-12:45 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
12:45-13:30 Ο θάνατος στη Μουσική
Αργυρώ Σειρά (Βιολονίστρια, Φιλόλογος)
13:30-14:15 Παλεύοντας στο όριο ζωής και θανάτου: Ποιος σου μαθαίνει το πώς;
Μαριλένα Σμυρνιώτη (Ψυχολόγος)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29/11/2019
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
Προεδρείο: Α. Τρίκας – Δ. Νταβίλης –Χ. Λιάσκου
10:15-11:00 Ο υγειονομικός απέναντι στη στιγμή του θανάτου
Αικατερίνη Αγιαννίτου (Τομεάρχης Παθολογικού Τομέα Νοσηλευτικής Υπηρεσίας Γ.Ν.Α. «Η Ελπίς»)
Νικολέτα Αράπογλου (Νοσηλεύτρια ΤΕ Παθολογικού Τμήματος )
11:00-11:45 Διασωλήνωση θνήσκοντος : χρήση και κατάχρηση
Νατάσα Αλεξάνδρου (Επιμελήτρια Αναισθησιολογικού Τμήματος Γ.Ν.Α. «Η Ελπίς»)
11:45-12:30 Πώς προσεγγίζουμε τον ασθενή με δυνητικά θανατηφόρο νόσημα
Αρχοντούλα Φράγκου (Διευθύντρια Ε.Σ.Υ, Παθολογικού Τμήματος Γ.Ν.Α. «Η Ελπίς»)
12:30-12:45 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
12:45-13:30 Ο ασθενής τελικού σταδίου
Κυριακή Μυστακίδου (Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Υπεύθυνη Μονάδας Ανακουφιστικής Αγωγής «Τζένη Καρέζη»)
13:30-14:15 Ευθανασία: ηθικοί προβληματισμοί
Λυδία Τσιακίρη (Πτυχιούχος Τμήματος Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών)
Χαιρετισμός Προέδρου
«Θρηνώ και οδύρομαι όταν εννοήσω τον θάνατον…», ομολογεί ο Υμνογράφος στην Ορθόδοξη Νεκρώσιμη ακολουθία. Αντίθετα ο αλεξανδρινός φιλόσοφος Επίκουρος υποστηρίζει ότι «ο θάνατος δεν μας αφορά γιατί όσο εμείς υπάρχουμε αυτός είναι απών, ενώ όταν εκείνος θα είναι παρών τότε εμείς δεν θα υπάρχουμε».
Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι προτιμούμε ως άνθρωποι να αποφεύγουμε την αναφορά στο θάνατο, αν και γνωρίζουμε ότι αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα επισυμβεί -πρώτα στους γύρω μας και τελικά και σε εμάς. Όμως ειδικά ως επαγγελματίες υγείας ασφαλώς δεν μπορούμε να τον αγνοούμε, αφού κάθε στιγμή τον αντιμετωπίζουμε, ενίοτε αποτρέποντας τον με επιτυχία και ακόμη συχνότερα συναισθανόμενοι την αδυναμία μας απέναντι του. Με βάση αυτές τις σκέψεις αποφασίσαμε να διοργανώσουμε φέτος στο Νοσοκομείο μας μια διημερίδα για το θάνατο, υλοποιώντας ουσιαστικά μιαν ιδέα της εκλεκτής και πολυαγαπημένης συναδέλφου μας Αθηνάς Ανδρουλάκη που δυστυχώς τον συνάντησε η ίδια πριν προλάβει να συμμετάσχει στην υλοποίηση του σχεδίου μας.
Ο θάνατος ως φαινόμενο του κύκλου της ζωής αντιμετωπίστηκε με διαφορετικό τρόπο στην πορεία των αιώνων ενώ επίσης απασχόλησε διάφορους τομείς της ανθρώπινης σκέψης, όπως τη Θεολογία, τη Φιλοσοφία, την Ψυχολογία, τη Λογοτεχνία και τη Μουσική. Αυτό θα είναι το αντικείμενο της πρώτης ημέρας. Στη δεύτερη ημέρα θα περάσουμε σε θέματα που σχετίζονται περισσότερο με την καθημερινή ιατρική και νοσηλευτική πράξη και αναφέρονται στην αντιμετώπιση του ασθενούς που πάσχει από δυνητικά θανατηφόρο νόσημα ή βρίσκεται στο τελικό στάδιο της νόσου του ή είναι θνήσκων, χωρίς βέβαια να παραλείψουμε και μία αναφορά στο πολύ σημαντικό θέμα της ευθανασίας. Στην προσπάθεια μας να μην είναι μονομερώς ιατροκεντρική η πραγμάτευση του όλου θέματος ζητήσαμε τη συνδρομή εκλεκτών εκπροσώπων άλλων επιστημών, όπως η Θεολογία, η Φιλοσοφία, η Ψυχολογία, η Μουσικολογία και η Νοσηλευτική, τους οποίους και ευχαριστούμε για την πρόθυμη ανταπόκριση τους στην πρόσκληση μας να συμμετάσχουν ως ομιλητές στη Διημερίδα.
Ελπίζουμε με αυτές τις προϋποθέσεις η προσπάθεια μας να αποβεί επιτυχής!
Ο Πρόεδρος της Διημερίδας
Α. Γ. Γιαλούρης